Hoe de Amsterdamse hotelsector zich richting circulaire economie beweegt

De Amsterdamse hotelbranche heeft een belangrijke stap richting de circulaire economie gezet met de oprichting van de Stichting Green Hotel Club (GHC). Deze stichting, voortgekomen uit de Koplopersgroep Circulaire Hotels, is een initiatief dat aansluit bij de bredere duurzaamheidsdoelen van de gemeente Amsterdam. De GHC is opgezet om hotels te ondersteunen bij hun transitie naar een circulaire economie en om hun impact op het milieu te verminderen.

De oprichting van de GHC – in februari 2023 – was een natuurlijke volgende stap na de succesvolle inspanningen van de Koplopersgroep Circulaire Hotels. Thijs Koster, voormalig horeca-ondernemer en mede-oprichter van de GHC, tegenwoordig beleidsadviseur bezoekerseconomie bij de gemeente Amsterdam, legt uit: “Na de Koplopersgroep hebben we besloten het stokje over te nemen en verder te bouwen aan een duurzame toekomst voor de Amsterdamse hotelsector. Het doel is om steeds meer hotels te betrekken bij dit initiatief, zodat we samen kunnen bijdragen aan de circulaire ambities van de stad en de hotelbranche toekomstbestendig kunnen maken.”

Froukje Anne Karsten, adviseur circulaire economie bij de gemeente Amsterdam en voormalig coördinator van de Koplopersgroep, voegt daaraan toe: “De hotelsector is van groot belang voor Amsterdam. Met zoveel hotels in de stad hebben zij een aanzienlijke invloed op het milieu. Daarom is het cruciaal dat zij ook deel uitmaken van de transitie naar een circulaire economie.” 

De GHC richt zich op een breed scala aan thema’s, waaronder energie, water, voedsel, en materialen. Concrete maatregelen die binnen de Koplopersgroep zijn genomen, laten al resultaten zien. Koster noemt de “No Waste Challenge” als een voorbeeld van een succesvol initiatief: “Samen met diverse partners hebben we gewerkt aan het verminderen van voedselverspilling in hotels. Dit project heeft niet alleen geleid tot minder afval, maar ook tot bewustwording onder het personeel en de gasten.”

Een ander voorbeeld is de aanpak van waterverbruik. “Hotels hebben grote mogelijkheden om water te besparen,” legt Koster uit. “We hebben maatregelen geïmplementeerd zoals efficiëntere douches en het gebruik van maatschappelijk verantwoorde waterlabels. Dit heeft geleid tot een significante daling van het waterverbruik.”

De samenwerking binnen de Koplopersgroep is essentieel voor het succes van de GHC. Karsten merkt op: “Een van de sterke punten van de groep was de uitwisseling van kennis en ervaringen. Het is ván de hotels en vóór de hotels. Hotels die voorheen niet wisten hoe ze circulair konden opereren, hebben nu duidelijke richtlijnen en ondersteuning om stappen te zetten. Het delen van best practices versnelt de implementatie van duurzame maatregelen. Het is de uitdrukkelijke ambitie van GHC om gezamenlijk projecten uit te voeren. Het is veel meer dan een optelsom van hotels die afzonderlijk maatregelen nemen.”

De voordelen voor de deelnemende hotels zijn divers. Naast de ecologische winst, ervaren hotels ook economische voordelen, zoals kostenbesparingen door efficiënter gebruik van middelen en een verbeterd imago bij duurzaamheidsbewuste gasten. “Duurzaamheid democratiseert,” zegt Koster. “Of je nu een klein familiehotel bent of een groot internationaal hotel, je kunt allemaal een bijdrage leveren aan een duurzamere toekomst. Bovendien moet je op duurzaamheid niet willen concurreren, hooguit elkaar aanjagen en opstuwen. Dat maakt dat kennisdeling veel vanzelfsprekender is.”

Het implementeren van circulaire maatregelen is niet zonder uitdagingen. Karsten vertelt: “Een belangrijke uitdaging was het gebrek aan kennis over circulaire processen. We hebben dit aangepakt door intensieve samenwerking en kennisuitwisseling. De gemeente Amsterdam heeft hierin een ondersteunende rol gespeeld door expertise en middelen beschikbaar te stellen.”.

Daarnaast is er het probleem van prijsgevoeligheid in de sector, zoals bij linnen en andere materialen. “De markt is zeer competitief,” aldus Karsten. “Zonder landelijke regels die recycling belonen, is het moeilijk om deze verandering door te voeren. We moeten werken met wat we hebben en hotels helpen om binnen deze beperkingen de beste keuzes te maken.”

De Koplopersgroep heeft geleerd dat het delen van successen en leerpunten essentieel is voor verdere vooruitgang. Koster: “Ik heb het stokje binnen GHC overgedragen aan Femke Posthuma en ben zelf alleen nog de verbindende factor tussen stiching en gemeente. GHC organiseert nog regelmatig conferenties en workshops om de opgedane kennis te delen met andere hotels. Hierdoor kunnen ook niet-deelnemende hotels profiteren van de ervaringen en hun eigen duurzame initiatieven opstarten.”

De gemeente Amsterdam speelt een cruciale rol in het ondersteunen van hotels bij hun transitie naar een circulaire economie. Die rol pakt ze door actief samen te werken met initiatieven zoals de GHC. “De gemeente ziet de GHC als een belangrijke partner in het behalen van de duurzaamheidsdoelen van de stad. De successen van de Koplopersgroep worden gebruikt om toekomstig beleid vorm te geven,” aldus Karsten.

De GHC plant verdere uitbreiding van haar activiteiten, met als doel meer hotels te betrekken bij de circulaire beweging. Koster: “We willen de beweging verder laten groeien, niet alleen binnen Amsterdam, maar mogelijk ook in andere steden. De komende jaren zullen cruciaal zijn voor het verankeren van duurzaamheid in de hotelbranche.”

Een belangrijk aspect binnen de GHC is de educatie en bewustwording van zowel hotelgasten als personeel. “We zien het als onze taak om niet alleen duurzaam te werken, maar ook om onze gasten en medewerkers bewust te maken van de impact van hun keuzes. Dit doen we door duurzame praktijken te promoten en te integreren in de dagelijkse gang van zaken in de hotels,” aldus Koster. “Want mede dankzij Europese wetgeving wordt het steeds urgenter voor hotels om te zien dat ze ketenverantwoordelijkheid dragen, als ze niet al zelf vanuit het hoofdkantoor moeten voldoen aan bijvoorbeeld CSRD-eisen.”  

Wie doet wat binnen de Green Hotel Club?

De oprichting van de Stichting Green Hotel Club markeert een belangrijke stap in de verduurzaming van de Amsterdamse hotelsector. Door samenwerking, kennisdeling en een focus op concrete circulaire maatregelen, heeft de GHC al aanzienlijke vooruitgang geboekt. Hieronder enkele – willekeurige en allesbehalve uitputtende – voorbeelden.

De Amsterdamse vestiging van Stayokay stak zijn personeel in bedrijfskleding gemaakt van gerecycled materiaal en werkt met een retourproces voor afgeschreven kleding. Gasten worden betrokken bij afvalscheiding via informatieve kunstinstallaties.

The Social Hub kent een circulair ontwerp en inrichting met een focus op de levensduur van materialen en energiezuinige installaties. Het hotel gebruikt ook modulair meubilair en onderzoekt oplossingen voor circulaire productketens.

Mercure Hotel Amsterdam City past circulaire oplossingen toe in onder andere het bedlinnen, tapijten en het gebruik van lokale designproducten tijdens renovaties. Het hotel heeft een ‘Green Team’ dat nieuwe duurzame initiatieven bedenkt en uitvoert.

Diverse hotels, waaronder Hotel Jakarta Amsterdam, Stayokay en Conscious Hotels hebben circulaire bedden en matrassen op de kamers. Deze producten worden teruggenomen en gerecycled na hun levensduur, wat bijdraagt aan de vermindering van afval en het behoud van grondstoffen.

Conscious Hotels gebruikt zogenoemde aquaponics-systemen waarbij viskweek gecombineerd wordt met het kweken van planten. Dit systeem benut de uitwerpselen van vissen als meststof voor de planten, wat een voorbeeld is van een gesloten kringloop binnen het hotel.

The Albus gebruikt ozonwater in plaats van traditionele schoonmaakmiddelen. Dit vermindert het gebruik van schadelijke chemicaliën en bespaart water.