Vertrekkende Dirk Beljaarts (KHN): ‘Horeca heeft door derde lockdown onnodig geleden’

Hij was hét gezicht van de horecasector tijdens corona: KHN-voorman Dirk Beljaarts. Aan de vooravond van zijn vertrek spreekt hij nog één keer over de ‘pijnlijke coronajaren’ en de nasleep ervan voor de horeca. ,,Als je iemand verbiedt te ondernemen, moet je 100 procent compenseren.”

Het zou een rustige baan worden, maar het werd de meest uitdagende en turbulente in zijn werkzame leven. Droogjes zegt Dirk Beljaarts dat hij maar één normaal jaar had als algemeen directeur van Koninklijke Horeca Nederland (KHN). ,,Het was business as usual, toen brak begin 2020 de coronapandemie uit. In het begin dacht ik nog ‘een paar weekjes pijn’, maar het werden twee heel pijnlijke jaren, dat had niemand gedacht. Ik ga het beslist niet missen en ben blij dat het mei 2024 is.”

Met een resolute stem zegt hij: ,,Absoluut. Ik had voorgenomen het ambtelijke imago van KHN af te schudden. We moesten meer de taal van de ondernemers gaan spreken, dat is gelukt. Het is een wereld van verschil als je ziet hoe we nu communiceren en hoe we dat 9 jaar geleden deden. Voor die tijd hadden sommige horecaondernemers het idee: het team in Woerden is stoffig en ambtelijk. Mede door corona hebben we wel wat anders kunnen laten zien.”

De smartphone van Beljaarts is gevuld met 06-nummers van alle ministers, staatssecretarissen, leden van de Tweede Kamer en topambtenaren die op wat voor manier dan ook zich bezighouden met de horeca. KHN is een powerhouse van een lobby- en belangenorganisatie met circa 20.000 leden. Vanaf de eerste lockdown op 15 maart 2020 tot de laatste op 19 december 2021 bleken die nummers noodzakelijk voor het bijvoorbeeld beter regelen van steunpakketten. ,,Ik kon direct mijn ei kwijt bij onder andere Mona Keijzer (staatssecretaris Economische Zaken voor CDA) of Ferd Grapperhaus (minister van Justitie voor CDA). In de coronaperiode waren die contacten zeer intensief. Ik had soms wel vier keer op een avond een bepaalde minister aan de telefoon.”

In die periode opereerde hij samen met de Rotterdamse horecaondernemer en voorzitter van KHN Robèr Willemsen soms in een soort good cop, bad cop-methode. ,,Samen werkten we meestal 16 uur per dag, 7 dagen per week. Ik had nog nooit zo hard gewerkt in mijn leven. Het hing van het onderwerp of de gesprekspartner af wie de goede dan wel de slechte agent was. In de politiek gingen we daar heel bewust mee om.”

Wat Beljaarts niet kon bevroeden toen hij aan deze baan begon dat hij contact had met de politie gedurende de coronaperiode. ,,Het was niet alleen een aanslag op mijn privéleven, maar ik moest ook omgaan met bedreigingen. Het laatste vond ik erg akelig, ik heb er geen ander woord voor. Ik heb contact gehad met de politie over die bedreigingen. In overleg heb ik uiteindelijk besloten geen aangiftes te doen.”

,,Nee, niet op Van Dissel, maar op het kabinet. We waren het enige land in Europa dat net voor de kerst van 2021 op slot ging met een slecht onderbouwde argumentatie. Waarom moest dit, voor die ene procent besmetting? Het was onbehoorlijk wat het kabinet (Rutte III, red.) deed en daardoor hebben veel horecaondernemers onnodig geleden.”

,,Ik ben nog steeds van mening, als je vanuit overheidswegen iemands voordeur dichtdraait en verbiedt om te ondernemen, dat je ook 100 procent moet compenseren. Nee, bellen had bij die derde lockdown geen zin. Het was binnen de coalitie beklonken en iedereen hield elkaar de hand boven het hoofd.”

Wat de vertrekkende voorman opvalt hoe weinig inzicht bewindslieden en het ambtelijk apparaat eigenlijk hadden over zijn horecasector in crisistijd. ,,Het baarde mij zorgen dat ze geen idee hadden wat er daadwerkelijk in de sector plaatsvindt en wat we nodig hebben. Het heeft mij inzicht gegeven dat er redelijk weinig bekend is hoe onze sector echt werkt. Het zijn wel dezelfde bewindslieden en ambtenaren die de andere 364 dagen van het jaar ook bezig zijn met ons land beter maken. Ik heb van dichtbij gezien dat niet altijd de juiste en volledige informatie er was om echt alles te kunnen overzien en wat je dan over je afroept. Als KHN hebben we daarom zelf veel onderzoeken gedaan om te kunnen beargumenteren aan ambtenaren, dat bijvoorbeeld de financiële steun niet genoeg was. Wat ook resulteerde in steeds betere steunpakketten.”

Beljaarts wacht even, denkt na en geeft een voorzichtig antwoord: ,,De BV Nederland is de achterliggende jaren ‘gepest’, vaak om dekking te zoeken voor uitgaven. Met de mogelijke komst van een zakenkabinet komen er wellicht mensen uit de praktijk met praktische kennis en ervaring, dat is goed. Ik hoop dat een nieuwe regering meer waardering heeft voor het midden- klein- en grootbedrijf, dat is nu echt onvoldoende. Het mkb is de grootste werkgever van Nederland.”

Gedurende jaren dat corona voortwoekerde heeft Beljaarts geleerd ‘dicht bij zichzelf te blijven’. ,,Lieg niet, kom met één verhaal en blijf daarbij. Ik spraak dagelijks veel ondernemers. Het verhaal wat we vertelden, was dan ook het echte verhaal. We hoefden niet te kronkelen, deze ervaring zal ik zeker blijven gebruiken.”