Circulair interieurontwerp in hospitality: Van esthetiek naar esth-ethiek 

We worden allemaal aangetrokken tot mooie interieurs van hotels en restaurants. Maar een louter esthetisch interieurontwerp volstaat niet meer, het liefst is een ontwerp voortaan ook ethisch, oftewel circulair. Circulair ontwerpen is voor Yannic Alidarso inmiddels vertrouwd terrein. De creatieve strateeg werkt al acht jaar voor het design en build agency Creneau International, waar hij verschillende ontwerpen maakte in Belgische en Nederlandse hospitality sector. Onder andere voor het bedrijfsrestaurant van Ahold Delhaize maakte hij lampen uit winkelmandjes. Momenteel werkt hij aan zijn meest circulaire ontwerp tot nu toe, met een indrukwekkende Building Circularity Index (BCI) van 69 procent.

De laatste jaren is er een duidelijke verandering gaande. Waar eerder de focus lag op de esthetiek in ontwerpen, wordt van een ontwerp nu ook verwacht dat het ethisch is. Alidarso merkt dat hospitality-opdrachtgevers steeds vaker op een maatschappelijk verantwoorde manier willen ondernemen. Daar hoort ook een kleinere ecologische voetafdruk bij. Maar is zo’n ethisch ontwerp ook aantrekkelijk? Alidarso: “Als gast zul je er niets van merken. We hebben een eigen werkwijze ontwikkeld om zowel esthetiek als ethiek te integreren in onze ontwerpen. Het verfijnde karakter van het interieurontwerp blijft én elke centimeter heeft een verhaal. Zo plaatsten we een houten tafel met een NFC-tag bij een opdrachtgever. Ga er met je telefoon overheen en je krijgt de exacte locatie te zien van waar de boom in de stad heeft gestaan, op de centimeter precies.”  

Circulair ontwerpen gebeurt volgens Alidarso in drie stappen. “De eerste stap is: wat kunnen we hergebruiken uit het gebouw? Denk aan meubels, maar ook gipswanden die we demonteren en upcyclen. De volgende stap is: wat kunnen we uit de omgeving halen? Bij een project van ons was dat bijvoorbeeld de houten vloer van een failliete sportwinkel in de buurt. Het proces levert uiteindelijk mooie en karaktervolle elementen op. Als stap één en twee niet genoeg opleveren, gaan we over naar stap drie: duurzame materialenleveranciers waarmee we bekend zijn.”

Voor een nieuw project werkt Creneau International samen met Phi Factory, een partij die grondstoffenstromen in kaart brengt en een circulariteitscore koppelt aan ieder toegepast materiaal. “Circulair ontwerpen betekent dat niet alleen de opdrachtgever, maar ook de ontwerper anders moet denken. Zo kan het gebeuren dat ik een zone volledig moet herzien, omdat het materiaal dat ik voor ogen had er niet meer is of omdat onze score uit balans raakt. Gelukkig begrijpen opdrachtgevers dat dit inherent is aan het proces en hebben ze het vertrouwen dat wij een passend alternatief vinden.” 

Voor Alidarso begon het circulair ontwerpen een paar jaar geleden met de opdracht voor het nieuwe bedrijfsrestaurant van Ahold Delhaize. “We bedachten een duurzaamheidsstrategie, waarvan uiteindelijk vijf ideeën zijn uitgevoerd.” Waar hij het meest trots op is? “De lampen die ooit winkelmandjes waren.” 

Alidarso: “We kregen van Ahold Delhaize toegang tot hun magazijnen. Daar zagen we stapels defecte winkelmandjes en kreeg ik het idee om deze te upcyclen. Dat hele proces hebben we zelf gecoördineerd. Van het versnipperen tot het versmelten. Dit evolueerde in een bijna volledig circulair ontwerp. Volgens Phi Factory zitten we heel dicht bij de hoogst haalbare BCI mogelijk in de huidige markt. Die ligt op dit moment op 75 procent.”

Of alles dan ethisch moet? Alidarso: “Liefst. Maar we zijn zeker niet roomser dan de paus. We hebben opdrachtgevers die kiezen voor ‘de sky is the limit’ waarbij duurzaamheid geen prioriteit is, maar ook opdrachtgevers die kiezen voor een interieur dat tot op de schroef demonteerbaar is. We komen beide vraagstukken tegen, wat ons juist motiveert om deze twee stromingen steeds meer naar elkaar toe te laten groeien. Circulariteit is namelijk een systeem dat we kunnen toepassen op bijna elk project. Daarom motiveren we al onze opdrachtgevers om te kiezen voor een zo circulair mogelijk ontwerp.”

Yannic Alidarso is een creatieve strateeg/ontwerper die inmiddels 8 jaar werkzaam is voor Creneau International. Binnen het bedrijf fungeert hij als voortrekker op het gebied van circulair ontwerp. Zijn werkplek bevindt zich op Strijp-S in Eindhoven. Sinds 2015 heeft hij de rol van lead designer vervuld voor gerenommeerde klanten, waaronder de Carlton Hotel Group, ING, Ahold Delhaize en Schiphol.