Is alle certificeringwel echt zo duurzaam?

Duurzaamheid is ook in de horeca niet meer weg te denken. Groene certificering speelt daar handig op in. Maar hoe weet je dat een certificeerder wel echt duurzaam is en geen greenwashing? Hotels worden soms in verwarring gebracht door bedrijven die certificeringsdiensten aanbieden.

Om dit op te helderen, heeft Green Partner onderzocht hoe groene certificering in hotels werkt en hoe hoteliers erachter kunnen komen of de certificering van hun hotel wel of niet onder greenwashing valt. Met andere woorden: zijn ze echt duurzaam?

Het onderzoek van Green Partner is uitsluitend gericht op de Nederlandse hotelmarkt. “Wij merkten een hoge mate van verwarring bij het kiezen van een certificering,” zegt Andres Fellenberg Van der Molen, directeur van Green Partner. Hij is een vooraanstaand auditor in verschillende groene certificeringsprogramma’s en ISO-normen, maar ook extern expert voor de Europese Commissie, voormalig technisch directeur van de GSTC (Global Sustainable Tourism Council) en lead auditor bij instanties die geaccrediteerd zijn om certificeringsdiensten te leveren in Nederland en Europa.

“Er is een beperkt aanbod van groene certificeringen in Nederland, waarbij sommige prominenter aanwezig en beter gepositioneerd zijn dan andere,” aldus Fellenberg Van der Molen. “Een bekende of populaire certificering betekent echter niet dat ze het certificeringsproces ook goed uitvoeren. Het eerste dat verduidelijking behoeft, is de definitie van certificering en het proces van het verkrijgen van een officieel document als bewijs dat iets bereikt of gedaan is. Volgens de directeur begint die onzekerheid op dit punt: “Wie geeft de certificering uit? Wie controleert wie? Zijn alle processen transparant genoeg? Hoe weet ik of mijn hotel gecertificeerd is door een instantie of bedrijf dat bevoegd is om te certificeren?”

Elk bedrijf kan een certificeringsprogramma opzetten en de hotelbranche kent honderden certificeringen. Het onderzoek van Green Partner richt zich alleen op certificeringen die actief zijn op de Nederlandse hotelmarkt, die een ander transparantieniveau hebben omdat er regelgeving en controles zijn waaraan een certificeringsinstantie in Nederland theoretisch zou moeten voldoen. “In veel gevallen doen ze dat niet! Helaas waren hotels zich hier niet van bewust of werden ze niet voldoende geïnformeerd voordat ze de beslissing namen.” 

Een hotelcertificeringsprogramma kan criteria hebben die overeenkomen met de eisen van de GSTC. Toch zijn de criteria alleen GSTC Recognised (erkend door de GSTC). Dit betekent dat de audit en het proces en de kwaliteit van de auditors niet grondig worden geëvalueerd. “De GSTC heeft geen jurisdictie en de certificeringsinstantie kan doen wat ze wil met de certificeringsprocessen. Maar ook zichzelf definiëren en bepalen wie audits uitvoert, hoe ze audits uitvoeren, hoe ze rapporteren, en beslissen over de toegepaste striktheid of flexibiliteit. Op deze manier worden kwaliteitsborging en transparantie in twijfel getrokken.”

Om managementsystemen te kunnen auditen, moet een certificeringsinstantie in Nederland een strenge beoordeling ondergaan en goedgekeurd zijn door de Raad voor Accreditatie (RvA). Fellenberg Van der Molen zegt: “Een certificaat is alleen legitiem als een Nederlandse certificeringsinstantie die de audit uitvoert, RvA-geaccrediteerd is. Als een certificeringsinstantie internationaal is buiten Nederland of de EU, moet deze geaccrediteerd zijn door een accreditatieinstantie die deel uitmaakt van respectievelijk de IAF-MultiLateral Agreement (MLA). Als dit niet het geval is, kan de transparantie van het auditproces en uiteindelijk de certificering zelf in twijfel worden getrokken. De nieuwe EU-richtlijn over Green Claims benadrukt de scope van de audit, de criteria en wie de audit uitvoert. Het certificeringsproces moet transparant zijn en alleen gecontroleerd worden door een onafhankelijke, geaccrediteerde instantie. 

In de EU-richtlijn worden ook geen certificeringen geaccepteerd die gebruik maken van een Aggregated Score-methode. Een geaggregeerde score bestaat uit verschillende kleinere scores die bij elkaar opgeteld worden. Deze methode wordt niet geaccepteerd, wat betekent dat uw hotel óf wel óf niet aan de criteria voldoet, en niet slechts een beetje. Uw hotel mag niet alleen voldoen aan een percentage of aan minimale punten om een certificering of certificeringsniveau te behalen.

Als u wilt weten of uw eigen certificering transparant is met betrekking tot Green Claims of inderdaad geaccrediteerd is om audits uit te voeren, zijn hier de punten waar een hotelier rekening mee moet houden.

1. Controleer of de accreditatieinstantie die uw certificeringsinstantie accrediteert, is opgenomen in de International Accreditation Forum (IAF.) Vraag uw certificeringsinstantie door wie ze geaccrediteerd zijn en zoek de naam op de website van de IAF.

2. Controleer of de certificeringsinstantie die de audit uitvoert, is opgenomen in de lijst van de accreditatieinstantie. Kijk op de IAF of RvA webpagina.

3. Zorg ervoor dat de auditor die de audit uitvoert de competentie en kwalificaties heeft om auditor te zijn, en officieel is geregistreerd bij een geaccrediteerde certificeringsinstantie.

4. Verifieer dat het adviesbureau van het hotel onafhankelijk is van het certificeringsproces zonder dat er belangenverstrengeling ontstaat.

5. Controleer of het certificeringsprogramma van uw hotel geen gebruik maakt van Aggregated Scoring.

“Als een van deze punten niet met concreet bewijs kan worden verduidelijkt, kunnen we concluderen dat het hotel strenge en snelle maatregelen tegen greenwashing moet nemen om het imago van uw hotel niet te beschadigen”, zegt Fellenberg Van der Molen.